ปม MOA ยุบสภา–แก้ รธน. ส.ส. ร้องศาล ล รธน. วินิจฉัย  

เปิดรายชื่อ ส.ส. ไม่น้อยกว่า 1 ใน 10 ยื่นประธานสภาฯ ส่งคําร้องศาลรัฐธรรมนูญ วินิจฉัยสมาชิกภาพ “อนุทิน–ณัฐพงษ์” สิ้นสุด ปมทําบันทึกข้อตกลงยุบสภา 4 เดือน–ทําประชามติแก้รัฐธรรมนูญ

วันที่ 7 กันยายน 2568 -   มีรายงานว่า สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไม่น้อยกว่า 1 ใน 10 ของจํานวน ส.ส. ทั้งหมด ได้เข้าชื่อร่วมกันเพื่อยื่นหนังสือต่อประธานสภาผู้แทนราษฎร ขอให้ส่งคําร้องไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อพิจารณาวินิจฉัยสถานะสมาชิกภาพของนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย และนายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ หัวหน้าพรรคประชาชน ให้สิ้นสุดลงเฉพาะตัว โดยคําร้องดังกล่าวอ้างว่าการทําบันทึกข้อตกลงทางการเมืองหรือ MOA ระหว่างสองพรรคเป็นการกระทําที่เข้าข่ายครอบงํา ชี้นําพรรคการเมือง และแลกเปลี่ยนผลประโยชน์เพื่ออํานาจทางการเมือง ขัดต่อรัฐธรรมนูญและพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง

คําร้องถูกส่งถึงสํานักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรและได้รับการประทับตราเมื่อวันที่ 5 กันยายน 2568 เวลา 11.38 น. ภายใต้เลขที่รับ 14239/2568 เนื้อหาชี้ให้เห็นว่า ข้อตกลงที่พรรคภูมิใจไทยและพรรคประชาชนทําร่วมกันเพื่อแลกเสียงสนับสนุนโหวตนายกรัฐมนตรีนั้นมีเงื่อนไขสําคัญที่อาจขัดต่อหลักการปกครองระบอบประชาธิปไตย เช่น นายกรัฐมนตรีต้องยุบสภาภายใน 4 เดือนหลังแถลงนโยบาย และรัฐบาลใหม่ต้องผลักดันการทําประชามติหรือการแก้ไขรัฐธรรมนูญเพื่อจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ นอกจากนี้ยังมีเงื่อนไขว่าพรรคภูมิใจไทยจะไม่ดําเนินการใด ๆ เพื่อให้เป็นรัฐบาลเสียงข้างมาก ขณะที่พรรคประชาชนยืนยันว่าจะทําหน้าที่ฝ่ายค้านเต็มรูปแบบและไม่มีบุคคลใดของพรรคเข้าร่วมเป็นรัฐมนตรี

ผู้ยื่นคําร้องเห็นว่า การกําหนดเงื่อนไขดังกล่าวทําให้ ส.ส. ของพรรคการเมืองต้องปฏิบัติภายใต้ความผูกมัดทางการเมืองที่พรรคประชาชนเป็นผู้กําหนด อันเป็นการกระทําที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 114 ที่ระบุว่าสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรต้องไม่อยู่ในความครอบงําหรืออาณัติมอบหมาย และต้องทํางานเพื่อประโยชน์ส่วนรวมของประเทศชาติ อีกทั้งยังถูกมองว่าเป็นการละเมิดมาตรา 164 ซึ่งกําหนดให้คณะรัฐมนตรีต้องบริหารประเทศด้วยความสุจริต รอบคอบ และเพื่อประโยชน์สูงสุดของประชาชน ไม่ใช่ภายใต้เงื่อนไขการเมืองที่แลกเปลี่ยนผลประโยชน์

นอกจากนี้ยังมีการอ้างอิงถึงพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง มาตรา 28, 29 และ 46 ซึ่งห้ามการครอบงําหรือควบคุมพรรคการเมืองอื่น และห้ามการทําข้อตกลงเพื่อแลกเปลี่ยนผลประโยชน์โดยมิชอบ การที่พรรคภูมิใจไทยและพรรคประชาชนทํา MOA กันจึงถูกตีความว่าเป็นการทําให้ ส.ส. และพรรคขาดความเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่ รวมทั้งยังฝ่าฝืนรัฐธรรมนูญมาตรา 185 ที่ห้ามไม่ให้ ส.ส. ก้าวก่ายหรือแทรกแซงการทํางานของฝ่ายบริหารเพื่อประโยชน์ส่วนตนหรือพรรค

ข้อกล่าวหานี้ยังโยงไปถึงมาตรา 101 ของรัฐธรรมนูญที่อาจนําไปสู่การสิ้นสุดสมาชิกภาพของ ส.ส. ทั้งสองคน หากศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่ามีมูลตามคําร้อง ความสําคัญของกรณีนี้ไม่เพียงกระทบต่อสถานะของนายอนุทินและนายณัฐพงษ์เท่านั้น แต่ยังอาจสั่นคลอนเสถียรภาพของรัฐบาลใหม่ที่กําลังจัดตั้งขึ้น ภายหลังศาลรัฐธรรมนูญเพิ่งมีคําวินิจฉัยให้ความเป็นรัฐมนตรีของนางสาวแพทองธาร ชินวัตร สิ้นสุดลงเมื่อปลายเดือนสิงหาคม ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองครั้งใหญ่