พรรคประชาชนนําร่อง ยื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15 ยึดโมเดล 2 คณะ เรียกร้องเพื่อไทย-ภูมิใจไทย ส่งร่างแก้ไขภายในสัปดาห์นี้

(22 กันยายน) ที่อาคารรัฐสภา พรรคประชาชน นําโดย ณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ สส. แบบบัญชีรายชื่อ หัวหน้าพรรคประชาชน และ พริษฐ์ วัชรสินธุ สส. แบบบัญชีรายชื่อ โฆษกพรรคประชาชน เข้ายื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15 ฉบับพรรคประชาชน ต่อ วันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภา และประธานสภาผู้แทนราษฎร

ณัฐพงษ์กล่าวว่า วันนี้พรรคประชาชนยื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15/1 เกี่ยวกับกลไกการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนแรกเพื่อเดินหน้าไปสู่การทําประชามติรอบแรก ที่จะรวมคําถามครั้งที่ 1 และคําถามครั้งที่ 2 ตามคําวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญไว้ด้วยกัน โดยจัดประชามติรอบแรกพร้อมกับการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้นหลังรัฐบาลยุบสภาภายใน 4 เดือนต่อจากนี้ เมื่อปลายปี 2567 พรรคประชาชนเคยยื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15/1 ที่เสนอให้สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ (สสร.) ที่มาจากการเลือกตั้งทั้งหมด 200 คน มาจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ แต่คําวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญเมื่อ 2 สัปดาห์ที่ผ่านมา ทําให้หลายฝ่ายตีความว่าเป็นการปิดประตูสู่การมี สสร. ที่มาจากการเลือกตั้ง

ณัฐพงษ์ยืนยันจุดยืนของพรรคประชาชนว่า คําวินิจฉัยดังกล่าวมีปัญหาทั้งในเชิงกระบวนการที่เป็นการตอบเกินคําถาม และในเชิงเนื้อหาสาระที่ตนมองว่า ขัดกับหลักการว่าอํานาจสถาปนารัฐธรรมนูญเป็นของประชาชน อย่างไรก็ตาม เพื่อมีข้อเสนอที่จะเป็นที่ยอมรับของทุกฝ่าย พรรคประชาชนได้จัดทําร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15/1 ฉบับใหม่ เพื่อเสนอกลไกในการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ที่ยังคงความยึดโยงกับประชาชนและการมีส่วนร่วมของประชาชน โดยไม่เสี่ยงต่อการขัดต่อคําวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ

สําหรับเนื้อหาในภาพรวมของร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ พรรคประชาชนเสนอให้มี 2 กลไกคู่ขนาน เพื่อให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ กลไกแรก คือคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) จํานวน 35 คน ทําหน้าที่ยกร่างรัฐธรรมนูญ มีที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน จํานวน 70 คน โดยใช้ระบบบัญชีรายชื่อที่ให้ผู้สมัครสมัครเป็นทีม และใช้เขตประเทศเป็นเขตเลือกตั้ง จากนั้นรัฐสภาคัดเลือก 35 คน แบ่งสัดส่วนตาม สส. สว. และพรรคการเมือง เท่ากับว่าหากสมาชิกรัฐสภามีทั้งหมด 700 คน สมาชิกรัฐสภา 20 คน มีสิทธิรวมตัวกันเพื่อเสนอชื่อกรรมาธิการยกร่างฯ 1 คน

กลไกที่สอง คือสภาที่ปรึกษาการยกร่างรัฐธรรมนูญ จํานวน 100 คน ทําหน้าที่รับฟังความเห็นประชาชน และสะท้อนความเห็นต่อกรรมาธิการยกร่างฯ โดยทั้ง 100 คน มีที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชน ใช้ระบบแบ่งเขต ที่ให้ผู้สมัครสมัครเป็นรายบุคคล และใช้จังหวัดเป็นเขตเลือกตั้ง จังหวัดละ 1-5 คน ตามจํานวนประชากร

พรรคประชาชนกําหนดเวลาในการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ไว้ที่ 270 วัน หรือ 9 เดือน โดยให้คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ และ สภาที่ปรึกษาการยกร่างรัฐธรรมนูญ ทํางานร่วมกันอย่างใกล้ชิด และกําหนดให้ทั้ง 2 กลไกสามารถปฏิบัติหน้าที่ต่อได้ โดยไม่ถูกกระทบจากการยุบสภาหรือจากการที่สภาหมดวาระ เพื่อให้เกิดความต่อเนื่องในการทํางานและความต่อเนื่องของกระบวนการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่

ทั้งนี้ เพื่อป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน พรรคประชาชนกําหนดให้การทํางานของคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ และ สภาที่ปรึกษาการยกร่างรัฐธรรมนูญ ไม่จํากัดอยู่แค่การร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ แต่ให้ครอบคลุมถึงการร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พ.ร.ป.) ที่ถูกกําหนดในรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ด้วย รวมถึงบุคคลที่ทําหน้าที่ในคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญและ สภาที่ปรึกษาการยกร่างรัฐธรรมนูญ ห้ามดํารงตําแหน่งทางการเมือง เช่น สส. สว. รัฐมนตรี ผู้บริหารหรือสมาชิกสภาท้องถิ่น ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ ผู้ดํารงตําแหน่งในองค์กรอิสระ ในช่วงแรกหลังเสร็จภารกิจ

นอกจากนี้ พรรคประชาชนมีข้อเรียกร้องต่อฝ่ายต่างๆ คือ ขอให้พรรคเพื่อไทยและพรรคภูมิใจไทย ยื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญหมวด 15/1 เข้าสู่สภาฯ ภายในสัปดาห์นี้ ตามที่ได้ประกาศไว้ และระบุรายละเอียดในร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญหมวด 15/1 ที่กําหนดให้มีกลไกในการจัดทํารัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ที่เปิดกว้างให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมให้ได้มากที่สุด ตราบเท่าที่ไม่ขัดกับคําวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ

พร้อมทั้งขอให้ สส. และ สว. ทุกคน พิจารณาให้ความเห็นชอบร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญหมวด 15/1 รวมถึงขอให้นายกรัฐมนตรีเดินสายทําความเข้าใจกับ สส. และ สว. เพื่อผลักดันให้การแก้ไขรัฐธรรมนูญ หมวด 15/1 สําเร็จตามเป้าหมายของ MOA