“อย่านอนตื่นสาย อย่าอายทำกิน อย่าหมิ่นเงินน้อย อย่าคอยวาสนา” หลายคนคงเคยได้ยินพ่อแม่ผู้ปกครองพร่ำสอนประโยคนี้มาตั้งแต่เด็ก ยากที่จะปฏิเสธว่าคำกลอนสอนใจนี้ โดยเฉพาะคำว่า“อย่านอนตื่นสาย” กลายเป็นประโยคคลาสสิกประจำตัวพ่อแม่ของใครหลายคน เวลาที่ลูกๆ นอนตื่นสาย อย่างไรก็ดี เด็กๆ หรือผู้ใหญ่หลายคนเองอาจตั้งคำถามว่า การนอนตื่นเร็วดีจริงหรือไม่ และจะช่วยให้เรากระปรี้กระเปร่าพร้อมสู้กับทุกปัญหาในชีวิตประจำวันตั้งแต่เรื่องส่วนตัวไปจนถึงเรื่องงานจริงหรือไม่? เพื่อตอบคำถามคาใจของใครหลายคน บทความนี้จะพาไปสำรวจตรวจสอบกรณีตัวอย่างจากประเทศโคลอมเบีย ในทวีปอเมริกาใต้ ประเทศที่นก (คน) ตื่นเช้ามากที่สุดโลก    การนอนตื่นเช้า: เกียรติยศอันน่าเชิดชูหรือทัณฑ์ทรมานของชาวโคลอมเบีย? เมื่อช่วงปลายเดือนมีนาคม ปี 2023 ที่ผ่านมา รายงานขององค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (OECD) เปิดเผยว่า โคลอมเบียเป็นแชมป์ประเทศที่มีคนตื่นเช้าที่สุดโลก โดยเฉลี่ยแล้วคนโคลอมเบียจะตื่นนอนตอน 06.31 นาฬิกา ตามมาด้วยคนอินโดนีเซียที่ตื่นนอนในเวลา 06.55 นาฬิกา และคนญี่ปุ่นกับเม็กซิโกที่ตื่นนอนในเวลา 7:09 นาฬิกา สำหรับชาวโคลอมเบียหลายคน การตื่นเช้ามีความหมายเหมือนกันกับระเบียบวินัย ความมุ่งมั่น ความพยายาม และการทำงานหนัก ซึ่งทั้งหมดนี้ล้วนเป็นหลักการในอุดมคติที่นำไปสู่ชีวิตที่ดีและประสบความสำเร็จ  อย่างไรก็ดี การตื่นเช้าไม่ใช่เงื่อนไขในการประสบความสำเร็จและการมีชีวิตของชาวโคลอมเบีย  ปัจจัยที่ทำให้ชาวโคลอมเบียตื่นเช้ามีแค่ 3 ข้อเท่านั้น คือ การมีภาระส่วนตัว การจราจรที่ติดขัด และความเชื่อทางศาสนา ประเด็นการมีภาระส่วนตัว ชาวโคลอมเบียไม่น้อยระบุกับสำนักข่าวท้องถิ่นอย่างลาตินอเมริกันโพสต์ว่า ที่ต้องตื่นไปทำงานเช้าเพราะมีหนี้ มีลูก มีคนต้องเลี้ยงดู หรือจะสรุปแบบง่ายๆ ได้เลยว่า “ตื่นเช้าไปทำงานเพราะเงิน” ส่วนประเด็นการจราจรติดขัด กรุงโบโกตาเมืองหลวงของโคลอมเบีย คือตัวอย่างที่ดีที่สะท้อนให้เห็นว่าหายนะทางการจราจรที่แท้จริงเป็นเช่นไร  ข้อมูลจาก Global Traffic Scorecard ซึ่งเป็นหน่วยงานที่สำรวจสถิติเกี่ยวกับรถติดชี้ว่า โบโกตา เป็นเมืองที่มีรถติดเป็นอันดับ 6 ของโลกและเป็นอันดับ 1 ในภูมิภาคลาตินอเมริกา ประจำปี 2022 โดยชาวโคลอมเบียต้องติดอยู่บนท้องถนนนาน 120 ชั่วโมงต่อปีหรือราว 5 วัน นี่ทำให้ชาวโคลอมเบียเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องตื่นเช้า ยิ่งเช้าเท่าไหร่ยิ่งดี เพื่อหนีจากการติดอยู่บนท้องถนนแบบกลับไม่ได้ไปถึง  ด้วยเหตุผลสองข้อนี้เอง ทำให้การตื่นเช้าจึงอาจไม่ใช่เรื่องที่น่าภาคภูมิใจสำหรับชาวโคลอมเบีย ในทางกลับกันการตื่นเช้ากลายเป็นทัณฑ์ทรมานทำร้ายร่างกายจิตใจของพวกเขาในทุกๆ วัน   นกที่ตื่นเช้าคือนกที่ไม่มีประสิทธิภาพ เมื่อต้องตื่นเช้าเพราะสภาพเศรษฐกิจและการจราจรบังคับ ทำให้โคลอมเบียกลายเป็นประเทศที่มีประชากรตื่นเช้าที่สุดในโลก แต่ประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการทำงานกลับสวนทางชนิดตรงกันข้าม  โคลอมเบียเป็นประเทศที่มีประสิทธิผลน้อยที่สุดในโลก ทั้งๆ ที่เริ่มงานเร็วและมีชั่วโมงการทำงานยาวนานที่สุดในโลกถึง 48 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ แต่มีรายได้เฉลี่ยต่อชั่วโมงไม่เกิน 19.5 ดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 624 บาทเท่านั้น  จำนวนเงินดังกล่าวถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับประเทศที่มีเวลาตื่นไม่ห่างกันมาอย่างไอร์แลนด์ที่มีค่าแรงมากถึง 119 ดอลลาร์สหรัฐ หรือ 3,808 บาทต่อชั่วโมง ดังนั้นกรณีของโคลอมเบียจึงเป็นตัวอย่างที่เห็นได้ชัดว่าการตื่นเช้าอาจไม่ได้เป็นตัววัดประสิทธิภาพในการทำงานหรือความสำเร็จที่ดีในชีวิตเสมอไป การตื่นเช้าจะเป็นสิ่งที่ดีและมีประสิทธิภาพ ก็ต่อเมื่อเป็นการตื่นเช้าที่ไม่ต้องไปสู้ชีวิตกับรถติดบนท้องถนน และได้ทำในสิ่งที่เป็นประโยชน์เพื่อเสริมสร้างสมรรถภาพทางกายและทางใจ    สุดท้ายเราอาจต้องกลับมาทบทวนคำว่า “อย่านอนตื่นสาย” ที่ผู้ปกครองเราเคยพร่ำสอนมาตลอดว่าเราจะจริงจังกับคำสอนนี้ได้มากน้อยอย่างไร และกลับมาตั้งคำถามว่า ที่ชีวิตที่ดีมีแค่ปัจจัยจากการตื่นนอนอย่างเดียวจริงหรือไม่ หรือเราต้องการสภาพแวดล้อมดี เพื่อให้การนอนตื่นไวของเราคุ้มค่ากันแน่