ฟิลิปปินส์ระงับการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ในทะเลจีนใต้ที่เป็นข้อพิพาท เนื่องจากเผชิญการคุกคามที่มีแนวโน้มอันตรายของกองทัพเรือและหน่วยยามฝั่งจีน

เอเอฟพีรายงาน เมื่อวันอาทิตย์ที่ 26 มกราคม 2568 กล่าวว่า ทางการฟิลิปปินส์สั่งระงับการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ในทะเลจีนใต้ เพราะเผชิญอันตรายจากการคุกคามของเรือและเครื่องบินของทั้งกองทัพเรือและหน่วยยามฝั่งจีน

จีนอ้างสิทธิ์ในเกือบทั้งหมดของเส้นทางน้ำในทะเลที่เป็นข้อพิพาท โดยไม่สนใจคำกล่าวอ้างของประเทศอื่นๆ รวมทั้งฟิลิปปินส์ และคำตัดสินของอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศที่ระบุว่าการอ้างสิทธิ์ของจีนไม่มีพื้นฐานทางกฎหมาย

ช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมา จีนได้ส่งเรือรบและหน่วยลาดตะเวนชายฝั่งเข้ามาในพื้นที่ เพื่อปิดกั้นฟิลิปปินส์จากแนวปะการังและเกาะที่มีความสำคัญเชิงยุทธศาสตร์ในทะเลจีนใต้

ล่าสุดเมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา เรือของหน่วยยามชายฝั่งจีน 3 ลำและเรือขนาดเล็กอีก 4 ลำได้ "เคลื่อนไหวเชิงคุกคาม" เข้าหาเรือ 2 ลำของสำนักงานประมงและทรัพยากรน้ำของฟิลิปปินส์ ใกล้เกาะทิตู ตามคำแถลงของหน่วยยามชายฝั่งฟิลิปปินส์

หน่วยยามฝั่งกล่าวว่า เรือของฟิลิปปินส์กำลังขนส่งนักวิทยาศาสตร์ที่ตั้งใจจะทำการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ทางทะเลและเก็บตัวอย่างทรายที่แนวสันดอนทรายนอกชายฝั่งเกาะทิตู ซึ่งเป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดที่ฟิลิปปินส์ยึดครองในหมู่เกาะสแปรตลีย์ที่เป็นข้อพิพาท, ตั้งอยู่ห่างจากเกาะหลักของฟิลิปปินส์ประมาณ 430 กิโลเมตร และห่างจากเกาะไหหลำซึ่งเป็นแผ่นดินใหญ่ที่ใกล้ที่สุดของจีน มากกว่า 900 กิโลเมตร

โดยกองกำลังจีนประจำการอยู่ที่แนวปะการังซูบี ​​ใกล้กับเกาะทิตู

เจ้าหน้าที่รักษาชายฝั่งของมะนิลาเปิดเผยว่า เฮลิคอปเตอร์ของกองทัพเรือจีนบินวนอยู่เหนือเรือยางของหน่วยงานประมงฟิลิปปินส์ในระดับที่ไม่ปลอดภัย ทำให้เกิดสภาวะที่เป็นอันตรายเนื่องจากใบพัดเรือถูกคลื่นซัด

กองกำลังรักษาชายฝั่งฟิลิปปินส์ระบุว่า เนื่องมาจากการคุกคามอย่างต่อเนื่องและการไม่คำนึงถึงความปลอดภัยของกองกำลังทางทะเลของจีน หน่วยงานประมงต้องระงับการสำรวจด้วยความเสียดาย และไม่สามารถเก็บตัวอย่างทรายจากสันดอนทรายที่ไม่มีคนอาศัยนอกชายฝั่งทิตูได้

เจ้าหน้าที่ฟิลิปปินส์กล่าวว่า แม้มีการเผชิญหน้าอย่างอันตราย แต่ก็ไม่เกิดอุบัติเหตุใดๆ เกิดขึ้น

ต่อมาในวันเสาร์ เจ้าหน้าที่รักษาชายฝั่งของจีนกล่าวในแถลงการณ์ว่า เรือฟิลิปปินส์ได้เข้าสู่เขตน่านน้ำใกล้แนวปะการังตี้เสียน ซึ่งเป็นชื่อภาษาจีนของเกาะ 'Sandy Cay' ห่างจากเกาะทิตูไปทางทิศเหนือไม่กี่กิโลเมตร จึงจำเป็นต้องผลักดันออกไปจากพื้นที่

"ผู้ที่อยู่บนเรือฟิลิปปินส์พยายามขึ้นฝั่งอย่างผิดกฎหมายเพื่อเก็บตัวอย่างทราย และเนื่องจากจีนมีอำนาจอธิปไตยที่มิอาจละเมิดได้ เรือของหน่วยยามฝั่งจึงเข้าสกัดกั้นเพื่อตรวจสอบ, แจ้งเตือน และขับไล่เรือของฟิลิปปินส์" แถลงการณ์ของจีนระบุ

กระทรวงต่างประเทศจีนกล่าวว่า ในวันศุกร์ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่เกิดเหตุการณ์ใกล้กับเกาะทิตู กองกำลังฟิลิปปินส์ได้ส่งกำลังบำรุงและหมุนเวียนไปประจำการเรือรบเก่าที่เกยตื้นบนแนวปะการังโทมัสที่สองในหมู่เกาะสแปรตลีย์โดยไม่มีเหตุการณ์ใดๆ เกิดขึ้น ทั้งๆที่รัฐบาลปักกิ่งรับรู้มาตลอดว่ารัฐบาลมะนิลาจงใจนำเรือไปเกยตื้นบนแนวปะการังเพื่อประกาศอ้างสิทธิ์ในพื้นที่ดังกล่าว

ในเดือนนี้ ฟิลิปปินส์ได้ส่งสัญญาณเตือนเกี่ยวกับเรือของหน่วยยามชายฝั่งจีนที่ลาดตระเวนเข้าใกล้เกาะลูซอน ซึ่งเป็นเกาะหลักของฟิลิปปินส์ โดยระบุว่าเป็น "กลยุทธ์ข่มขู่" ของจีน เพื่อขัดขวางการทำประมงของชาวฟิลิปปินส์

จีนปฏิเสธข้อกล่าวหานี้ โดยโฆษกกระทรวงต่างประเทศกล่าวว่าการลาดตระเวนของพวกเขาเป็นไปตามกฎหมาย.