ปัญหาของประเทศไทยในขณะนี้ คือปัญหา บ่อนการพนันและเว็บการพนันเก่าที่ผิดกฎหมาย ก็ยังแก้ไม่ได้ แต่หากเปิดการพนันให้ถูกต้องตามกฎหมาย ปัญหาใหม่ก็จะตามมาทับถมทวีมากยิ่งขึ้นไปอีก ปัญหาใหญ่โตเสียขนาดนี้ รัฐบาลจะแบกรับภาระนี้ไหวหรือครับ ?

24ม.ค.2568- รศ.ดร.สังศิต พิริยะรังสรรค์ อดีตสมาชิกวุฒิสภา นักวิชาการที่ศึกษาติดตามเรื่องเศรษฐกิจนอกกฎหมาย ธุรกิจใต้ดิน มาหลายสิบปีตั้งแต่สมัยเป็นผอ.ศูนย์ศึกษาเศรษฐศาสตร์การเมือง คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ และทำวิจัยเรื่องการเปิดกาสิโนในประเทศไทย เพยแพร่บทความ เรื่อง ปีศาจพนันแห่งเมืองฟ้าอมร มีเนื้อหาดังนี้

ปีศาจแห่งการพนันที่ตามหลอกหลอนผู้คน ตั้งแต่ลาสเวกัสของสหรัฐอเมริกา เรื่อยมาจนถึงมาเก๊า มาเลเซีย เมียนมาร์ ลาว กัมพูชา และสิงคโปร์ บัดนี้มันกำลังตามมาหลอกหลอนถึงเมืองไทยแล้ว

ในเงามืดปีศาจสองตนกำลังค่อยๆปรากฏตัวขึ้นที่กรุงเทพฯ เมืองฟ้าอมร ปีศาจตนหนึ่งก้าวท้าวออกมาอย่างอึกทึกครึกโครม เสียงดังสนั่นหวั่นไหว สร้างความตื่นตระหนกให้กับผู้คนอย่างหลวงหลาย แต่ปีศาจอีกตนหนึ่งซึ่งปรากฏกายทีหลัง กำลังก้าวย่างอย่างเงียบกริบ ไร้เสียง แต่ฉับพลันมันกลับเดินนำหน้าปีศาจอีกตนหนึ่ง โดยที่คนไทยยังมิได้ทันระวังตัว เพราะไม่รู้จักมัน รวมทั้งยังหารู้ไม่ว่า เจ้าปีศาจตนนี้ดุร้ายและกระหายเลือดเยาวชนคนหนุ่มสาวมากยิ่งกว่าเจ้าปีศาจตัวแรกมากมายนัก

รัฐบาลกำลังจะเปิดให้มีการเล่นการพนันออนไลน์อย่างถูกต้องตามกฏหมายก่อนที่จะมีการใช้พระราชบัญญัติสถานบันเทิงครบวงจร ที่มีคาสิโนเป็นส่วนสำคัญของสถานบันเทิงครบวงจร

ประเทศต่างๆ ทั่วโลก เมื่อมีการเปิดสถานคาสิโนแล้ว จึงมีการอนุญาตเปิดให้เล่นการพนันออนไลน์ในเวลาต่อมาทั้งสิ้น แต่ไทยอาจจะเป็นประเทศแรกของโลกที่มีการเปิดให้เล่นการพนันออนไลน์ได้ ก่อนที่ประชาชนจะมีโอกาสได้เข้าไปเล่นคาสิโนอย่างถูกต้องตามกฏหมายเสียอีก

ผมมีความกังวลใจเรื่องการพนันออนไลน์อย่างถูกต้องตามกฏหมาย จึงใคร่ขออนุญาตตั้งข้อสังเกต และให้ข้อเสนอแนะบางประการแก่สาธารณชน และหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องได้นำไปประกอบการพิจารณา ดังนี้คือ

ประการแรก เท่าที่ผมทราบมา กรมการปกครองของกระทรวงมหาดไทย ซึ่งเป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบกฎหมายฉบับนี้ตั้งแต่เริ่มต้นร่วมกับกระทรวงดีอี ยังไม่เคยมีการศึกษาเรื่องของการพนันออนไลน์อย่างรอบด้านและอย่างลึกซึ้ง ยังไม่เคยมีการประเมินถึงผลดีและผลเสียหายที่จะเกิดขึ้นกับสังคมไทย อย่างรอบด้านมาก่อน รวมทั้งยังไม่เคยมีรายละเอียดของการดำเนินการเรื่องการพนันออนไลน์ที่ให้สาธารณะชนรับทราบมาก่อนด้วย

จุดอ่อนในเรื่องนี้ คือ 1) จะเป็นความผิดพลาดในการใช้นโยบายสาธารณะของรัฐบาลอย่างร้ายแรง เพราะขาดความรู้และความเข้าใจในปัญหาที่จะติดตามมาอย่างมากมาย ทำให้กระบวนการออกนโยบายสาธารณะที่จะใช้กับคนทั้งประเทศเป็นไปอย่างเร่งรีบ รวบรัด และลวกๆ และ

2) แสดงให้เห็นว่ากระบวนการกำหนดนโยบายสาธารณะของรัฐบาลขาดหลักธรรมาภิบาล คือการมีส่วนร่วมของประชาชนที่มีส่วนได้ส่วนเสีย ขาดความรับผิดและรับชอบ รวมทั้งยังอาจขาดความสุจริตเป็นที่ตั้งอีกด้วย

ประการที่สอง การแก้ไขพระราชบัญญัติการพนันที่กระทรวงมหาดไทยรับผิดชอบเพื่อให้เกิดการพนันออนไลน์ทำได้ไม่ยาก ในแง่ของกระบวนการของทางราชการ แต่สิ่งที่ยากกว่าคือ การเข้าถึงความรู้และความความเข้าใจปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมา และหามาตรการและวิธีการต่างๆ เพื่อป้องกันและควบคุมปัญหาต่างหาก ที่ข้าราชการและนักการเมืองพึงตระหนักถึงอย่างแท้จริง

ประการที่สาม การสร้างเว็บการพนันออนไลน์ที่ถูกต้องตามกฎหมายทำได้ง่าย เร็วและต้นทุนถูกกว่าการทำคาสิโนที่ถูกกฎหมายมาก เพราะการพนันออนไลน์ไม่ต้องลงทุนเรื่องสถานที่ๆ ใหญ่โตเหมือนคาสิโน ไม่ต้องสร้างเอ็นเตอร์เทนเม้นท์คอมเพล็กซ์ที่ต้องใช้เงินทุนมหาศาล ไม่ต้องการกำลังคนที่ใช้บริหารจัดการจำนวนมาก ไม่ต้องใช้หน่วยงานของภาครัฐจำนวนมากที่เกี่ยวข้อง ในเรื่องของการบังคับใช้กฎหมาย ตั้งแต่เจ้าหน้าที่ด้านป้องกันและปราบปรามการทุจริต การป้องกันและปราบปรามยาเสพติด การป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน หน่วยงานตำรวจที่เกี่ยวข้องกับอาชญากรรมไซเบอร์ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับด้านภาษี เป็นต้น เพื่อทำหน้าที่ตรวจสอบ ควบคุมและบังคับใช้กฎหมายให้มีประสิทธิภาพ

การสร้างเว็บการพนันที่ถูกกฎหมายแม้มีราคาต่ำ แต่การทำเว็บการพนันที่ไม่ถูกกฎหมายยิ่งมีราคาต้นทุนที่ถูกกว่าอีก เพราะไม่ต้องเสียค่าประมูลหรือขอใบอนุญาตและไม่ต้องเสียภาษีจากภาครัฐ

ปัญหาของเจ้าหน้าที่ในการบังคับใช้กฎหมายก็คือ เมื่อตรวจพบแล้วสามารถปิดเว็บการพนันที่ผิดกฎหมายได้ แต่เว็บการพนันที่ถูกกฎหมายก็สามารถเปิดใหม่ได้ง่ายเช่นเดียวกัน ในปี พ.ศ. 2567 สิงคโปร์ได้ปิดเว็บการพนันที่ผิดกฎหมายประมาณ 8000 แห่ง ตัวเลขนี้แม้แสดงให้เห็นถึงประสิทธิภาพในการทำงานของสิงคโปร์ แต่ไม่สามารถยืนยันความสำเร็จของการปราบปรามเฉพาะหน้าได้ เพราะเว็บการพนันสามารถเปิดขึ้นใหม่ได้จากทุกหนทุกแห่งทั่วโลก

ประการที่สี่ การเปิดเว็บการพนันที่ถูกกฎหมายจะไม่สามารถเอาชนะหรือขจัดเว็บการพนันให้หมดสิ้นไปได้ เพราะเว็บการพนันที่ผิดกฎหมานมีต้นทุนในการดำเนินการที่ต่ำกว่าเว็บการพนันที่ถูกกฎหมาย ดังนั้นเว็บการพนันที่ผิดกฎหมายจึงสามารถให้ผลตอบแทนหรือรางวัลแก่ผู้เล่นได้สูงกว่าเว็บการพนันที่ถูกกฎหมาย ในระยะยาวตลาดการพนันออนไลน์ในประเทศไทยจะมีทั้งเว็บการพนันที่ถูกต้องตามกฏหมาย และเว็บการพนันที่ผิดกฎหมาย โดยมีความโน้มเอียงว่าจะมีผู้เล่น ธุรกรรม และยอดเงินจากการพนันในตลาดการพนันออนไลน์ที่ไม่ถูกกฎหมาย สูงกว่าตลาดการพนันออนไลน์ที่ถูกกฎหมาย

ประการที่ห้า กลุ่มเป้าหมายของคาสิโนคือลูกค้าผู้ใหญ่ที่มีงานทำ ส่วนกลุ่มเป้าหมายของการพนันออนไลน์เป็นกลุ่มคนที่อยู่ในวัยทำงาน และเยาวชน การควบคุมผู้เล่นในคาสิโนให้ถูกต้องตามกฎหมายทำได้ง่ายกว่า ส่วนการพนันทางออนไลน์ยากที่จะควบคุมอายุผู้เล่นให้ถูกต้องตามกฏหมายได้

โอกาสที่เยาวชนจะเสพติดการพนันออนไลน์ง่ายกว่าการเสพติดในคาสิโน เพราะเข้าถึงได้ง่ายกว่ากันมาก ดังนั้นจึงมีแนวโน้มว่าจำนวนของเด็กและเยาวชนที่เสพติดการพนันจะเพิ่มจำนวนมากขึ้นเป็นลำดับ

ดังนั้นผลกระทบด้านลบของการพนันออนไลน์ต่อเด็กและเยาวชนจึงสูงกว่าการพนันในสถานคาสิโน

ประการที่หก ตลาดการพนันออนไลน์ที่ผิดกฎหมายจะมีต้นทุนในการทำธุรกิจต่ำกว่าการพนันที่ถูกกฎหมาย เพราะไม่ต้องเสียภาษี เพราะฉะนั้นการพนันออนไลน์ที่ผิดกฎหมายจึงสามารถจ่ายรางวัลให้แก่ผู้เล่นได้มากกว่าการพนันที่ถูกกฎหมาย ดังนั้นในระยะยาวเว็บการพนันที่ถูกกฎหมายจะมีจำนวนผู้เล่นและรายได้สูงกว่าเว็บการพนันที่ถูกกฎหมาย ดังนั้นเมื่อรัฐบาลเปิดให้มีเว็บการพนันที่ถูกกฎหมายจะไม่สามารถขจัดเว็บการพนันที่ผิดกฎหมายได้ ทำให้ตลาดการพนันออนไลน์มีทั้งเว็บที่ถูกกฎหมายและผิดกฎหมายอยู่ควบคู่กัน

ประการที่เจ็ด สภาพแวดล้อมของไทยในปัจจุบันที่มีกลุ่มทุนสีเทาอยู่เป็นจำนวนมาก หากเปิดให้มีการพนันออนไลน์อย่างถูกต้องตามกฎหมาย จะเป็นเงื่อนไขสำคัญที่ทำให้ธุรกิจที่ผิดกฎหมายใช้การพนันออนไลน์เป็นแหล่งฟอกเงินได้มากยิ่งขึ้น

นอกจากนี้ ข้อได้เปรียบของเว็บการพนันที่ผิดกฎหมาย คือมีลูกค้าได้จากทั่วโลก ซึ่งในระยะยาวแล้วเว็บการพนันที่ผิดกฎหมายมีแนวโน้มที่จะเติบโตจากเงินที่ผิดกฎหมายจากทั่วโลก

ปัญหาของประเทศไทยในขณะนี้ก็คือ ทุกหน่วยงานของภาครัฐที่มีหน้าที่ตรวจสอบ บังคับใช้และควบคุมการพนันทั้งออนไลน์และออฟไลน์ ต่างมีคำตอบเหมือนกันหมดว่าไม่สามารถจะแก้ปัญหาหรือป้องกันปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมาจากเรื่องการพนันออนไลน์ และการพนันได้เลย

ปัญหาของประเทศไทยในขณะนี้ คือปัญหา บ่อนการพนันและเว็บการพนันเก่าที่ผิดกฎหมาย ก็ยังแก้ไม่ได้ แต่หากเปิดการพนันให้ถูกต้องตามกฎหมาย ปัญหาใหม่ก็จะตามมาทับถมทวีมากยิ่งขึ้นไปอีก ปัญหาใหญ่โตเสียขนาดนี้ รัฐบาลจะแบกรับภาระนี้ไหวหรือครับ ?