“รมว.อุตสาหกรรม” เข้ม มาตรการขนย้ายกากแคดเมียม และความแข็งแรงของบ่อฝังกลบ เร่งสร้างความมั่นใจและทำความเข้าใจชุมชนรอบโรงงาน จ.ตาก และเตรียมความพร้อมขนส่งให้ปลอดภัยตั้งแต่ต้นทางถึงปลายทาง พร้อมรายงานการปรับปรุงทั้งระบบภายในวันที่ 16 เมษายน  

นางสาวพิมพ์ภัทรา วิชัยกุล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม รายงานความคืบหน้าการจัดการตะกอนแคดเมียมของกระทรวงอุตสาหกรรม (อก.) ว่า วานนี้ (13 เมษายน) คณะกรรมการอำนวยการการขนย้ายกากแคดเมียมและกากสังกะสี ได้มีการพิจารณาแผนการขนย้ายกากแคดเมียม ซึ่งนำเสนอโดย บมจ.เบาด์แอนด์บียอนด์ จำกัด (มหาชน) โดยประเด็นที่คณะกรรมการฯ ให้ความสำคัญ ประกอบด้วย 

1. ขั้นตอนการเตรียมการ เมื่อบริษัท ฯ มีแผนการขนย้ายกากแคดเมียมที่ชัดเจนแล้ว จะสามารถใช้ในการสื่อสารกับชุมชนได้ บริษัท ฯ ต้องทำความเข้าใจกับชุมชนบริเวณโดยรอบโรงงานที่จังหวัดตาก โดย อก.จะเข้าไปช่วยด้วย และขอให้บริษัทฯ เพิ่มรถขนส่งจาก 10 คันตามที่เสนอมา เป็น 30 คัน เพื่อให้ขนได้เร็วขึ้น

ทั้งนี้ อก. ได้ดำเนินการพัฒนาระบบงานอิเล็กทรอนิกส์เพื่อควบคุมการขนส่งตั้งแต่ต้นทางจนถึงบำบัดแล้วเสร็จ (ปัจจุบันอยู่ระหว่างการปรับแต่งให้สมบูรณ์) และการขนส่งต้องใช้ใบกำกับการขนส่ง เมื่อ บก.ปทส. ตรวจนับของกลางแล้ว จะส่งมอบให้สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัด ดำเนินการเคลื่อนย้ายกลับที่ต้นทาง โดยได้มีการเจรจาระหว่าง บริษัท เบาด์ฯ  และ บริษัท เจแอนด์บี เมททอล จำกัด (J&B) ในการขนย้ายแล้ว และต้องคุยกับผู้ครอบครองกากแคดเมียมรายอื่น ส่วนการดำเนินการจะเริ่มขนย้ายกากจาก Warehouse ไปลงบ่อก่อน แล้วจึงจะขนย้ายกากจาก J&B เป็นลำดับต่อไป ก่อนจะขนย้ายกากจากพื้นที่ที่เหลือ

2. การตรวจสอบสภาพความแข็งแรงของบ่อฝังกลบ ให้บริษัทฯ ทำสรุปมาตรการ EIA ฉบับเดิม และฉบับล่าสุด เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงหลายรอบ โดยต้องใช้ข้อเสนอการฝังกลบล่าสุดใน EIA ส่วนการตรวจสอบสภาพความแข็งแรงของบ่อ 5 และ 4 ตาม EIA และปรับปรุงซ่อมแซมให้อยู่ในสภาพแข็งแรงสมบูรณ์ ไม่มีการรั่วไหล ต้องเสร็จไม่เกิน 30 เมษายน 2567 ทั้งนี้ กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ (กพร.) จะลงพื้นที่ในวันที่ 17 เมษายน 2567 จะใช้เวลาตรวจสอบ 1 วัน ทั้งนี้ กพร. ได้ประสานขอความอนุเคราะห์สำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดตาก ในการตรวจสอบบ่อเก็บกาก ซึ่งหากมีปูนหลุดร่อน ต้องทำการอัดฉีดซ่อมรอยแตกชำรุดทั้งหมด ทั้งนี้ กพร. จะจัดทำรายงานการตรวจสอบบ่อเก็บกาก รวมถึงจะทำการตรวจสอบระบบระบายน้ำชะของทั้งบ่อ 4 และ 5 ด้วย 

3. ขั้นตอนการขออนุญาต การขอเข้าดำเนินการในพื้นที่ตามคำสั่งของกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ทั้งต้นทางและปลายทาง รวมถึงการแจ้งสำนักงานอุตสาหกรรม จ.ตาก ถึงรายละเอียดในการดำเนินการตามแผน การเข้าดำเนินการ ควรระบุวัน เวลา และรายละเอียดให้ชัดเจน ตลอดจนการแจ้งหน่วยงานท้องถิ่น  โดยกระทรวงอุตสาหกรรมได้ตั้งคณะทำงาน  6 กระทรวงเพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหา และการขนย้ายกากตะกอนแคดเมียม โดยจะมีการหารือขั้นตอนการขออนุญาตที่เกี่ยวข้องทั้งหมดในช่วงสัปดาห์หน้า

4. การเตรียมสถานที่และการตรวจสอบสภาพกากตะกอนแคดเมียม บริษัท ฯ เสนอวิธีการควบคุมการปรับเสถียร โดยใช้การทดสอบ pH เป็นเกณฑ์กำหนดในการควบคุมคุณภาพ มีการดึงตัวอย่างกากมาทำการทดสอบการปรับเสถียรแล้วจึงกำหนดเป็นสูตร หรือควบคุมโดย pH ต่อไป นอกจากนี้ บริษัท ฯ ยังได้จัดพื้นที่โรงงาน โดยแยกโซนซึ่งเป็นพื้นที่ปนเปื้อน และ โซนซึ่งเป็นพื้นที่รับกากจากภายนอก ซึ่งบริษัท ฯ จะต้องทำความสะอาดรถบรรทุกก่อนออกนอกโรงงาน 

5. ข้อกำหนดในเรื่องบรรจุภัณฑ์และการขนส่ง สำหรับการขนส่งสินค้าอันตรายทางถนน (TP2 / ADR) ของกรมการขนส่งทางบกและกรมโรงงานอุตสาหกรรม จำเป็นต้องสวมบรรจุภัณฑ์พลาสติกห่อทับบรรจุภัณฑ์เดิมที่อาจเสื่อมสภาพเพื่อไม่ให้เกิดการรั่วไหลของฝุ่นระหว่างการลำเลียงได้ สำหรับรถขนส่งโรงงานเสนอใช้ Trailer แล้วใช้วัสดุปูรอง ห่อหุ้มปิดคลุมทั้งหมด เพื่อป้องกันการฟุ้งกระจาย และต้องใช้รถขนส่งวัตถุอันตรายที่ได้รับใบอนุญาตมีไว้ในครอบครองซึ่งวัตถุอันตรายเพื่อการขนส่ง (วอ8) จากกรมโรงงานอุตสาหกรรมให้ขนส่งของเสียตามบัญชี 5.2 ลำดับที่ 2.8 ของเสียประเภทกากสังกะสี ตะกั่ว และแคดเมียม

6. ให้บริษัทฯ จัดเตรียมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) ที่จำเป็นต้องใช้ ทั้งที่ต้นทาง ระหว่างการขนส่ง และปลายทาง ทั้งนี้ คณะกรรมการ ฯ ได้ขอให้บริษัท ฯ ปรับปรุงแผนตามที่ได้หารือกัน มาเสนอคณะกรรมการ ฯ อีกครั้งภายในวันอังคารที่ 16 เมษายน 2567 เพื่อเตรียมนำเสนอต่อคณะทำงานชุดใหญ่ต่อไป