นักวิชาการทรัพยากรธรณี ศูนย์ศึกษาวิจัยและพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูกุ้มข้าว หรือพิพิธภัณฑ์สิรินธร จังหวัดกาฬสินธุ์ ระบุฟอสซิลไดโนเสาร์ที่พบในอำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น เป็นฟอสซิลไดโนเสาร์สายพันธุ์ชนิดกินพืช พร้อมเจอฟันของไดโนเสาร์สายพันธุ์กินเนื้อด้วย 

น.ส.ศศอร ขันสุภา นักวิชาการทรัพยากรธรณีชำนาญการพิเศษ ศูนย์ศึกษาวิจัยและพิพิธภัณฑ์ไดโนเสาร์ภูกุ้มข้าว หรือพิพิธภัณฑ์สิรินธร จ.กาฬสินธุ์ เปิดเผยว่า ขณะนี้การตรวจสอบชิ้นส่วนฟอสซิลที่ริมหนองน้ำ ใกล้สะพานข้ามลำน้ำพอง จากบ้านโนนพะยอมไปบ้านบึงกลาง ต.ม่วงหวาน อ.น้ำพอง จ.ขอนแก่น และได้นำชิ้นส่วนฟอสซิลไปตรวจสอบ ซึ่งผลการตรวจเบื้องต้นซึ่งเป็นชิ้นส่วนของกระดูกสันหลังส่วนคอโดยเป็นส่วนที่พบไม่สมบูรณ์เป็นไดโนเสาร์กินพืชเป็นกระดูกคอ 2 ท่อน แต่ว่ามีแนวเชื่อมกันก็เป็นไดโนเสาร์กินพืชขนาดใหญ่

"สำหรับระบุสายพันธุ์นั้นตอนนี้บอกได้แค่เป็นสายพันธุ์กินพืช 1 ชนิด อีกทั้งยังเจอฟันของไดโนเสาร์ spy no forest คือ สายพันธุ์กินเนื้อ พวกกินปลาเป็นอาหารทุกชนิด และก็ยังเจอซากดึกดำบรรพ์ของพวกสัตว์ที่อาศัยอยู่ในท้องน้ำรวมเป็นชนิดที่ 3 ขณะนี้จึงสรุปได้ว่า บริเวณที่พบฟอสซิลนั้น ในเบื้องต้นคือเจอฟอสซิลของไดโนเสาร์ อยู่ 3 จำพวกด้วยกัน อย่างไรก็ตามหลังพบฟอสซิลแล้ว  ทาง ต.ม่วงหวานและ อ.น้ำพอง ได้สั่งการลงมาให้ป้องกันพื้นที่ เพราะไม่อยากจะให้คนในท้องที่ไปรบกวน

 เพราะตอนนี้มันค่อนข้างจะสุ่มเสี่ยง การเจอซากดึกดำบรรพ์อยู่พบในพื้นที่ ที่เป็นชั้นสะสมตัว ยังมีโอกาสเจอร่องรอยทั้งตลอดลำน้ำพองและใกล้เคียง ฉะนั้นอยากจะให้ทุกคนช่วยกันอนุรักษ์ เพราะเป็นการค้นพบสิ่งมีชีวิตดึกดำบรรพ์ที่ถือว่ามีความสำคัญ  สามารถเพิ่มองค์ความรู้ในเรื่องซากดึกดำบรรพ์ไดโนเสาร์ จะเป็นประโยชน์ต่อท้องที่”

น.ส.ศศอร กล่าวต่ออีกว่า จุดที่เจอสายพันธุ์ทั้ง 3 สายพันธุ์ หรือซากดึกดำบรรพ์ ในจุดนี้อยู่ในหมวดโคกกรวด ช่วงประมาณ 100-110 ล้านปีมาแล้ว  การที่พบซากดึกดำบรรพ์ตรงนี้มีความสำคัญตรงที่ว่า ทำให้เรารู้ถึงสภาพแวดล้อมและก็ความหลากหลายทางชีวภาพ ณ บริเวณนั้น ว่ามีความอุดมสมบูรณ์คือมียักษ์ใหญ่ไดโนเสาร์กินพืชขนาดใหญ่ ที่อาศัยอยู่บริเวณนั้นและมีพวกนักล่าคือ ไดโนเสาร์กินปลาอยู่ตรงนั้นด้วย  แสดงว่าพื้นที่นี้มีทั้งไดโนเสาร์และสัตว์หลายสายพันธุ์อาศัยอยู่ร่วมกัน เราจึงทราบว่าบริเวณนั้นมีความอุดมสมบูรณ์ทางแหล่งอาหารสูงมาก

"ส่วนการกั้นพื้นที่ จุดที่พบฟอสซิล  เพื่อให้นักธรณีวิทยาลงพื้นที่สำรวจตามพระราชบัญญัติคุ้มครองซากดึกดำบรรพ์ เพราะเมื่อเราเจอซากดึกดำบรรพ์ที่อยู่ในระหว่างการศึกษา เพื่อที่จะพิสูจน์หรือว่าเก็บข้อมูล เราจะปิดล้อมพื้นที่ให้เป็นเครื่องหมาย เพื่อป้องกันไว้ก่อน คาดว่าทีมงานจะเข้าไปทำการอนุรักษ์ตัวอย่างที่โผล่พ้นออกมา หากไม่กั้นมันจะสุ่มเสี่ยงต่อการผุพัง เมื่อมันอยู่ในชั้นหิน จะถูกเก็บในชั้นหินสามารถรักษาสภาพอยู่ แต่หากถูกเปิดด้วยการกระทำของธรรมชาติหรือโดยมนุษย์  จะทำให้ซากดึกดำบรรพ์นั้นถูกทำลายและอาจจะสูญเสียลักษณะ ที่บ่งชี้ว่ามีลักษณะพิเศษที่แตกต่างไปจากสายพันธุ์อื่น"

น.ส.ศศอร กล่าวต่ออีกว่า ไดโนเสาร์กินพืช ในหมวดหินโคกกรวด และไดโนเสาร์กินปลา ที่พบนั้นยังไม่แน่ใจว่าจะเป็นสายพันธุ์เดียวกันกับที่พบในหมวดหินเสาขัวในภูเวียงหรือไม่ อาจจะเป็นคนละชนิดหรืออาจจะเป็นชนิดเดียวกันก็ได้ เพราะฉะนั้นตรงนี้มีความสำคัญถึงเรื่องความหลากหลายและวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตคือที่ภูเวียงอายุเก่าแก่กว่าคือ 130 ล้านปี ตรงนี้ 100 ล้านปีก็จะเป็นช่วงเวลาต่างกัน ช่วงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตจะหลากหลาย อย่างพวกกินพืชจะมีขนาดใหญ่  ตรงนี้จะเป็นองค์ความรู้ที่สามารถนำไปเชื่อมโยงต่อการพัฒนาท้องถิ่นได้มาก  รวมทั้งองค์ความรู้ที่จะเผยแพร่ให้แก่คนในท้องถิ่นและผู้ที่สนใจต่อไปในอนาคตอีกด้วย