นักวิเคราะห์เชื่อ‘ฮามาส’เตรียมพร้อมรับมือ‘อิสราเอล’ แผนบุก‘กาซา’ไม่ง่าย

วันที่ 16 ตุลาคม 2566 สถานีโทรทัศน์ TRT World ของตุรกี เสนอรายงานพิเศษ Can Hamas’s Qassam Brigades stand against Israel’s ground offensive? ว่าด้วยการเตรียมส่งกองกำลังภาคพื้นดินของกองทัพอิสราเอล เพื่อเข้ากวาดล้างกลุ่มติดอาวุธฮามาสในพื้นที่ฉนวนกาซา อาจไม่ใช่เรื่องง่ายสำหรับฝ่ายอิสราเอล โดยเฉพาะเมื่อต้องปะทะกับกองพลน้อยกัสซัม (Qassam Brigades) ภายใต้การนำของ โมฮัมเหม็ด เดอิฟ (Mohammed Deif) ผู้นำที่แม้จะมีร่างกายพิการ แต่ก็เป็นผู้อยู่เเบื้องหลังปฏิบัติการใหญ่ของฮามาส บุกโจมตีอิสรเอลเมื่อวันที่ 7 ต.ค. 2566 ที่ผ่านมา

ปฏิบัติการของฮามาสในครั้งนี้ ท้าทายความภาคภูมิใจมาตลอดของอิสราเอล ที่มีหน่วยข่าวกรองที่มีชื่อเสียงอย่าง มอสสาด (Mossad) และ ชินเบ็ท (Shin Bet) รวมถึงกองทัพที่แข็งแกร่ง การโจมตีเมื่อวันที่ 7 ต.ค. 2566 อิสราเอลเผชิญกับการบาดเจ็บล้มตาย และต้องใช้ความพยายามอยู่หลายวันในการชิงฐานทัพหลายแห่งกลับคืนมาจากกลุ่มฮามาส แต่ล่าสุดก็มาถึงวันที่อิสราเอลเตรียมการรุกภาคพื้นดินที่มีความเสี่ยง โดยส่งหมายเรียกระดมพล ให้ประชาชน 300,000 คนที่ผ่านการเกณฑ์ทหารกลับเข้าประจำการ  เป้าหมายหลักของอิสราเอลคือกำจัดกลุ่มฮามาสออกจากฉนวนกาซาโดยสมบูรณ์ แต่ในการทำเช่นนั้น ขั้นแรกกองทัพอิสราเอลจำเป็นต้องเอาชนะกองพลน้อยกัสซัมที่นำโดย โมฮัมเหม็ด เดอิฟ ผู้ลี้ภัยที่เกิดในฉนวนกาซา ชายผู้รอดชีวิตจากการพยายามลอบสังหารหลายครั้ง แต่ก็ทำให้เขาต้องสูญเสียตา ขา และแขนไปอย่างละข้าง ในฐานะนักรบกลุ่มฮามาสที่ต่อสู้กับกองทัพอิสรเอลในสมรภูมิต่างๆ 

ออมรี บรินเนอร์ (Omri Brinner) ชาวอิสราเอล ซึ่งเป็นอาจารย์และนักวิจัย ทีมนานาชาติเพื่อการศึกษาความมั่นคง (ITSS) ซึ่งเป็นสถาบันคลังสมองในเมืองเวโรนาของอิตาลี กล่าวว่า สำหรับ กองพลน้อยกัสซัม และโดยมุมมองที่เป็นกลาง การโจมตีในวันที่ 7 ต.ค. 2566 เป็นการโจมตีที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดในประวัติศาสตร์ของขบวนการต่อต้านปาเลสไตน์  หากพวกเขามีชีวิตอยู่ยืนยาวกว่าอิสราเอล แม้ว่าจะผ่านไปหนึ่งร้อยปีก็ตาม พวกเขาจะชี้ไปที่การโจมตีครั้งนี้ว่าเป็นจุดเปลี่ยน และเดอิฟคือผู้จัดเตรียมมัน อีกทั้งเชื่อว่า หน่วยดังกล่าวของฮามาสจะรอดจากการกวาดล้างของกองทัพอิสราเอลได้ เพราะเป็นกลุ่มติดอาวุธที่ไม่ใช่รัฐ คนเหล่านี้มีการจัดตั้งองค์กรของตนเอง 

“หากอิสราเอลบุกฉนวนกาซา กองพลน้อยกัสซัมจะใช้ทุกกลยุทธ์ที่เป็นไปได้ ตั้งแต่การใช้ระเบิดแสวงเครื่องเพื่อลักพาตัวทหารอิสราเอลเข้าไปในอุโมงค์ เมื่ออิสราเอลประกาศว่าจะกวาดล้างกลุ่มฮามาสออกจากพื้นโลก อิสราเอลก็มุ่งเป้าไปที่เป้าหมายที่เป็นไปไม่ได้ ฮามาสจะอ่อนแอลงอย่างมาก แต่ก้ไม่ถึงขั้นถูกทำลาย” บรินเนอร์ กล่าว 

แม้กระทั่งฝ่ายอิสราเอลก็ยังยอมรับเช่นกัน โดย อลอน ลีเอล (Alon Liel) อดีตเจ้าหน้าที่รัฐระดับอธิบดี ในกระทรวงการต่างประเทศของอิสราเอล กล่าวว่า การโจมตีเมื่อวันที่ 7 ต.ค. 2566 เป็นชัยชนะไม่ใช่เฉพาะของกลุ่มฮามาส แต่ยังรวมถึงตัวแสดงระดับรัฐหรือประเทศที่อยู่เบื้องหลังการโจมตีนั้นด้วย รวมถึง ศ.เอ็ดเวิร์ด อีริคสัน (Prof.Edward Erickson) อดีตนายทหารและผู้เชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์ชาวอเมริกัน ซึ่งเคยสอนอยู่ที่ ภาควิชาสงครามศึกษาที่มหาวิทยาลัยนาวิกโยธิน รัฐเวอร์จิเนีย สหรัฐอเมริกา ที่เชื่อว่า กลุ่มฮามาสต้องเตรียมตัวมาแล้วระยะหนึ่ง

“หน่วยกัสซัมได้แสดงให้เห็นถึงความสามารถทางยุทธวิธีและยังสามารถใช้เทคโนโลยีได้อย่างมีประสิทธิภาพ สิ่งที่พวกเขาทำทางการทหารไม่ใช่เรื่องง่าย และพวกเขาก็ดำเนินการอย่างรวดเร็วและตั้งใจ เป็นเรื่องยากมากที่จะทำให้กองทัพอิสรเอลประหลาดใจ แต่พวกเขาก็ทำมันได้สำเร็จ ความสำเร็จนั้นมันบอกได้ด้วยตัวเอง” อีริคสัน กล่าว

อีริคสัน ผู้มีผลงานหนังสือหลายเล่มเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ด้านสงครามและยุทธวิธีทางการทหาร กล่าวต่อไปว่า หลังจาก ปฏิบัติการที่วางแผนไว้อย่างจงใจของกองพลน้อยกัสซัม ซึ่งออกแบบมาเพื่อกระตุ้นให้เกิดปฏิกิริยาทันทีและคาดเดาได้จากอิสราเอล กลุ่มติดอาวุธกำลังรอให้กองทัพอิสราเอลเข้าไปที่ฉนวนกาซา ซึ่งที่นั่นจะกลายเป็น “เรือนจำกลางแจ้ง” ที่พวกเขาจะรอต่อสู้อยู่ในสภาพแวดล้อมในเมืองที่ซับซ้อน ตนไม่สงสัยถึงความพร้อมของคนเหล่านั้น พวกเขาจะต่อสู้อย่างหนักเพื่อสร้างความเสียหายให้กองทัพอิสราเอลมากที่สุด

ในทางกลับกัน แม้จะมีกองทัพที่แข็งแกร่งและมีพันธมิตรมากมาย แต่อิสราเอลก็มีข้อเสียในตัวเอง อีริคสัน ชี้ไปที่ประชากรชาวยิว หรือพลเมืองอิสราเอล ที่รับไม่ได้กับผู้เสียชีวิตจำนวนมาก กลุ่มฮามาสเข้าใจเรื่องนี้และจะใช้ความโกรธแค้นดังกล่าว บีบให้กองทัพอิสราเอลเข้าโจมตีแบบเร่งรีบ ทั้งนี้ นักวิเคราะห์ประเมินความแข็งแกร่งของนักรบของกองพลน้อยกัสซัม ที่มีสมาชิกราว 3-5 หมื่นคน 

สำหรับกองพลน้อยกัสซัม เป็นหน่วยที่ตั้งชื่อตาม อิซซ์ อัด-ดิน อัล กัสซัม (Izz Ad-Din Al Qassam) ผู้นำศาสนาของชาวมุสลิม ซึ่งอาศัยอยู่ในปาเลสไตน์ในยุคอาณานิคม ในระหว่างได้รับมอบอำนาจจากอังกฤษ อัล กัสซัม ได้ก่อตั้งกลุ่ม “มือดำ (Blcak Hand)” เพื่อต่อสู้กับกลุ่ม “ไซออนนิสต์ (Zionist)” ซึ่งเป็นกลุ่มเคลื่อนไหวของชาวยิวที่ต้องการตั้งประเทศอิสราเอลในดินแดนศักดิ์สิทธิ์ ภายใต้การปกครองของอังกฤษ

นอกจากความสามารถทางทหารของหน่วยกัสซัมแล้ว ยังมีปัญหาใหญ่อีกประการหนึ่งสำหรับอิสราเอล นั่นคือ เดอิฟ ผู้นำลึกลับของกลุ่มที่สูญเสียไม่เพียงแต่บางส่วนของร่างกาย แต่ยังรวมถึงภรรยาของเขาและลูกสองคน รวมถึงลูกชายวัยทารกจากการโจมตีของอิสราเอล ในช่วงที่สถานการณ์ลุกลามครั้งล่าสุด เขายังสูญเสียพ่อ พี่ชาย และญาติสนิทอีก 2 คนที่ตกเป็นเป้าหมายของการโจมตีด้วยระเบิดของอิสราเอล

อีริคสัน กล่าวถึง โมฮัมเหม็ด เดอิฟ ว่า เป็นผู้นำทางทหารที่มีประสบการณ์และมีความสามารถ อาจพูดได้ว่าชายผู้นี้มีพรสวรรค์ด้านการทำสงคราม เขาเป็นผู้รอดชีวิต ยิ่งกว่านั้นยังเข้าใจทั้งชาวอิสราเอลและความสามารถทางทหารของฮามาสเป็นอย่างดี เช่นเดียวกับ บรินเนอร์ ที่กล่าวว่า เดอิฟจะใช้กลยุทธ์ “สงครามแบบอสมมาตร” เพื่อดึงกองทัพอิสราเอลเข้าสู่การต่อสู้สงครามในเมืองที่มีราคาต้องจ่ายสูง ตนเชื่อว่า เดอิฟ มั่นใจว่ากองทัพอิสราเอลจะทำผิดพลาดมากมายในการเร่งกำจัดกลุ่มฮามาส และเราไม่ควรประมาทชายคนนี้

บรินเนอร์ ยังกล่าวอีกว่า เดอิฟเป็นอันตรายต่ออิสราเอลและพันธมิตรมากกว่าผู้นำทางการเมืองของฮามาส ด้วยเหตุผลง่ายๆ ที่ว่าปรัชญาของเขามีพื้นฐานมาจากการต่อสู้ด้วยอาวุธเพื่อต่อต้านรัฐอิสราเอล ในขณะที่ผู้นำทางการเมืองของกลุ่มฮามาสอย่าง อิสมาอิล ฮานีเยห์ (Ismail Haniyeh) อาศัยอยู่ต่างประเทศ เดอีฟอยู่ในฉนวนกาซามาตลอดชีวิตร่วมกับสมาชิกในครอบครัวของเขา ซึ่งส่วนใหญ่ถูกชาวอิสราเอลสังหาร นี่เป็นปัจจัยหนึ่งควบคู่ไปกับการบาดเจ็บทางร่างกายและครอบครัวของเขา ซึ่งทำให้เขากลายเป็นสัญลักษณ์ของความทุกข์ทรมานและการต่อต้านของชาวปาเลสไตน์ สร้างภาพลักษณ์ของบุคคลกึ่งตำนาน ดังที่ ดีนา ลิสเนียนสกี (Dina Lisnyansky) อาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยไรช์มานในอิสราเอล กล่าวว่า เราไม่รู้ว่า เดอิฟ ยังมีชีวิตอยู่หรือไม่

//////////////////////